Z małego warsztatu obsługującego samochody sportowe powstało prężne przedsiębiorstwo rodzinne, które w 1974 r. zaproponowało mały pojazd rolniczy Bonetti F75 z napędem na obie osie. Wkrótce powstała także jego wersja komunalna F80. Przychylne przyjęcie przez rynek skłoniło do zwiększenia produkcji w nowej siedzibie na obrzeżach Mediolanu. Tam powstawał od 1984 r. nowy model F100, zastąpiony w 2001 r. przez F100X. Ta powolna ewolucja, co kilkanaście lat, którym odpowiadało kilka tysięcy wyprodukowanych pojazdów, wynikała z trafionej konstrukcji „nie do zdarcia”. Służby komunalne Włoch, Niemiec czy Szwajcarii przyzwyczaiły się do tych małych, wszędobylskich nośników osprzętu i nie domagały się zmian innych, niż te wymuszone przez przepisy.

Dotychczas, pojazdy Bonetti najbliżej nas były w Czechach, lecz właśnie przekraczają tą ostatnią granicę: wprowadza je do Polski TEZANA. Podwarszawska spółka jest znana przede wszystkim jako wyłączny przedstawiciel Fiat Powertrain Technologies, ale właśnie dzięki temu blisko jej było do Bonetti, stosującej silniki FPT. Podjęcie importu Bonetti F100X jest nowym wyzwaniem, wejściem w trudny segment rynku komunalnego. Klient, kupujący taki pojazd, musi być pewien, że wykorzysta go przez cały rok, do możliwie wielu zadań.

Jaki jest Bonetti F100X?

Włoski pojazd wyróżnia się wśród innych tej klasy prostą, ale przemyślaną konstrukcją i maksymalnym wykorzystaniem własnych zespołów. Zastosowano w nim sztywną ramę ze stali o podwyższonej wytrzymałości, z ceowymi podłużnicami i poprzeczkami ceowymi lub rurowymi; te drugie tworzą przestrzenną konstrukcję umożliwiającą rozmieszczenie zespołów w niewielkiej przestrzeni podwozia.

Do ramy jest elastycznie mocowana wagonowa kabina wykonana z laminatu szklanego. Zaprojektowano własną, by zmieścić się w szerokości całkowitej 1650 mm, a mimo to zapewnić maksymalną pojemność: kabina jest homologowana na 3 osoby. Oczywiście wygodnej jest dwóm, pośrodku można zamocować np. pulpit sterowania osprzętem i kieszeń na dokumenty. Tworzywo ma jeszcze kilka cennych zalet: jest odporne na korozję i izoluje od prądu – to w razie np. pracy podnośnikiem koszowym przy instalacji energetycznej. Poza tym laminatowa kabina jest „ciepła” i dobrze tłumi sporą część hałasu  zamontowanego pod nią silnika. Dostęp do jego obsługi ułatwia odchylanie kabiny, możliwe nawet przy zamontowanej czołownicy. Podstawowe czynności, jak kontrola i ew. uzupełnienie płynu chłodniczego, hamulcowego i w spryskiwaczu, wymagają tylko podniesienia przedniej pokrywy, Pod nią znajduje się też centralka elektryczna.

Ten silnik, to 3-litrowy FPT F1C, 3-lit-rowy o mocy 146 KM i momencie obrotowym 370 Nm już przy 1400 obr./min. Jest to ta sama jednostka, która stosuje Iveco w dostawczym Daily, a także Fiat, PSA, Fuso, co już jest wystarczającą rekomendacją. Dla użytkownika, jest to podwójne ułatwienie: ma mocny, niezawodny, sprawdzony silnik spełniający obowiązujące normy ekologiczne Euro 5/V dzięki zastosowaniu filtra DPF, a jednocześnie świadomość, że wszędzie znajdzie pomoc i części do jego obsługi.

Do 6-biegowej skrzyni ZF jest mocowana własna skrzynia biegów Bonetti z blokadą mechanizmu różnicowego i biegiem terenowym. Reduktor włącza się przycis-kiem na tablicy rozdzielczej, podobnie jak blokady mostów, które także są produkowane przez Bonetti! Oczywiście niektóre procesy obróbki mechanicznej czy ulepszania kół są zlecane na zewnątrz, ale całość jest montowana w Vigate. W przednim moście zastosowano także własne przeguby homokinetyczne, maksymalnie osłonięte przed uszkodzeniem i pracujące w kąpieli olejowej.

Napęd na obie osie jest stały, dzielony po równo. Mosty napędowe są mocowane do ramy na resorach piórowych, przedni jest wyposażony w hamulce tarczowe, tylny bębnowe, ale to nie koniec: w pojeździe stosowanym często w górs-kich regionach zastosowano hamulec postojowy działający na wał napędowy, uruchamiany hydraulicznie, dźwigienką na centralnej konsoli. Osobny akumulator dba, by nie zabrakło ciśnienia w siłowniku hamulca. Bonetti góruje np. nad małymi samochodami terenowymi właśnie zabudowanym układem hydrauliki siłowej, zasilanym przez pompę Casappa napędzaną od silnika, przekładnią pasową. Standardowo zasilanie jest wyprowadzone do przodu, gdzie do poprzeczki ramy można zamontować typową płytę czołową DIN 76060 do osprzętu. W opcji jest wyprowadzenie złącz hydrauliki do tyłu.

Wersje

Bonetti F100X jest oferowany w dwóch podstawowych wersjach: 35E5 i 50E5, o DMC odpowiednio 3500 oraz 5000 kg. Obie są dostępne z 2 rozstawami osi: 2220 i 2550 mm. Nośność podwozi to ok. 1400 i 2880 kg (20 kg mniej w dłuższej wersji). Dopuszczalna masa przyczepy wynosi 3500 kg. Pojazd jest standardowo wyposażany w dwa zaczepy: kulowy i oczkowy 40 mm, można legalnie przewozić na przyczepie np. maszyny robocze tak ciężkie, że właściciele „zwykłych” samochodów dostawczych mogą tylko pomarzyć.

Poza podwoziem pod zabudowy, producent oferuje wywrotkę trójstronną (oraz podwozie pod wywrotkę, z przykręconymi kulami przegubów), która też jest... pod zabudowy. Przez ponad 30 lat współpracy z firmami komunalnymi wypróbowano wiele rozwiązań osprzętu, wiele urządzeń jest po prostu stawianych na skrzyni. Pomysłowość zabudowców jest jednak nieograniczona, F100X pracuje przy utrzymaniu zieleni, wywożeniu odpadów, naprawie sieci elektrycznej, na budowach i w straży pożarnej... To wytrzymały, niezawodny i uniwersalny pojazd komunalny, sprawdzony na różnych rynkach, w najtrudniejszych warunkach eksploatacyjnych.